|
ISO 14001 ÇEVRE YÖNETİM
SİSTEMİ
Çevre, Bir kuruluşun
faaliyetlerini içinde
yürüttüğü, hava, su ,
toprak, tabii kaynaklar,
bitki topluluğu (flora)
hayvan topluluğu (fauna),
insanlar ve bunlar
arasındaki ilişkileri içinde
alan ortam olarak
tanımlanabilir.
Çevre konusundaki
duyarlılık, ABD ve Avrupa’da
başlamış ve son yıllarda
diğer ülkeleri de sararak
yayılmıştır. Proseslerin
tasarım ve
değerlendirmelerinde çevre
faktörünün göz önüne
alınması iki ana nedene
dayanır :
Firmanın yerleşik olduğu
yörenin toplumsal
duyarlılığı ile merkezi ve
yerel yönetimlerin
yaptırımları,
Firma müşterisinin yaşadığı
ülkenin ekonomik-politik
yaptırımları.
İlk neden, kalıcı
gelişmenin, ancak doğal
kaynakların akılcı kullanımı
ve atıkların çevre
kirlenmesini azaltacak
şekilde değerlendirilmesi
yollarıyla sağlanabileceği
görüşüne dayanmaktadır.
İkinci neden ise, ekonomik
ve politik boyutları
içermesi sebebiyle,
farklılık göstermektedir.
Yaptırımların kaynağı siyasi
ve ekonomik örgütler de
olabilmektedir (Avrupa
Topluluğu gibi). Merkezi ve
yerel yönetimlerin çevreye
ilişkin düzenlemeleri kalite
yönetim sistemleri üzerinde
dolaylı bir etkiye sahipken,
çevre yönetim sistemleri
üzerinde doğrudan etkilidir.
Sonuçta çevre yönetim
sistemlerinin, farklı
ülkelerdeki uygulamaları
değişiklikler
gösterebilmektedir.
Çevreyi korumak için çözüm
ne limitler ne de anlık
çözümlerle
gerçekleştirilebilir.
Çevreyi korumak için bir
çevre yönetim sistemi
kurulmalıdır. Çevre Yönetim
Sistemi, çevre yönetimine
sistemli bir yaklaşımı
gerektirir. Kuruluşlar,
belirlenen çevre yönlerinin
kaynak teşkil ettiği hedef
ve amaçları başarmak ve
iyileştirmelerde
bulunabilmek amacıyla çevre
risk ve fırsatlarına
sistematik yaklaşımlarda
bulunurlar.
ISO 14001:1996 Çevre Yönetim
Sisteminin Yararları
* Organizasyon ile ilgili
çevre yön, etki ve
risklerinin belirlenmesi ve
kontrolü,
* Çevre politika, amaç ve
hedeflerinin başarılması,
çevre yasalarına uyum,
* Kuruluşun gelecekteki
çevre sorumluluklarına
yaklaşımına rehber olacak
temel prensiplerin
tanımlanması,
* Fayda ve maliyetin
dengelenmesi göz önünde
bulundurularak kısa, orta ve
uzun vadeli çevre başarı
hedeflerinin belirlenmesi,
* Hedeflerin başarısı için
kaynakların ve kullanım
sorumluluklarının
belirlenmesi,
* Tüm çalışanların kuruluşun
çevre üzerindeki olumsuz
etkisini azaltıcı ya da
ortadan kaldırıcı yönde
davranmasını güvence altına
almak için görev, yetki ve
sorumlulukların belirlenmesi
ve dökünmante edilmesi,
* Organizasyonda tüm
bunların bildirilmesi ve
çalışanların
sorumluluklarını etkin
olarak yerine getirmesi için
eğitimi,
* Başarı derecesinin daha
önceden belirlenmiş standart
ve hedeflere göre
ölçümü,gerekliyse
geliştirilmesi.
ISO 14001:1996 Çevre Yönetim
Sisteminin Yapısı
Çevre Yönetim Sistemi, ISO
9001:2000 Kalite Yönetim
Sistemi’nin Deming modeli
ile paralellik gösterir. Bu
model kuruluşların
faaliyetlerini 4 evreye
ayırır:
Planlama Evresi:
Kuruluşun bütün amaç ve
hedefleri belirlenir,
uygulama yöntemleri
geliştirilir.
Yap (faaliyet evresi):
Plan uygulanır ve üzerinde
anlaşılan önlemler kuruluşun
hedefleri doğrultusunda
alınır.
Kontrol Et (değerlendirme
evresi):
Plan dahilindeki faaliyetler
etkinlik ve yeterlilik
açısından kontrol edilip,
sonuçlar planla
karşılaştırılır.
İyileştirme (düzeltici
faaliyet evresi):
Belirlenen eksiklikler
giderilir, değişen koşullara
göre plan revize edilebilir,
prosedürler gerekli olduğu
şekilde yapılandırılır. |
